(អាមេរិក)៖ ក្រុមហ៊ុនអវកាសឯកជន SpaceX របស់មហាសេដ្ឋីអាមេរិកលោក Elon Musk នឹងបាញ់់បញ្ជូនយានជប៉ុនជាប្រភេទ lander មួយគ្រឿងទៅកាន់ឋានព្រះចន្ទ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ដែលនឹងក្លាយជាប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីមួយ សម្រាប់ការបង្ហាញវត្តមានរបស់គ្រឿងយន្តឯកជន (មិនមែនរបស់អង្គការរដ្ឋ) នៅលើផ្ទៃព្រះចន្ទ។
Lander ខាងលើនេះ គឺជារបស់ក្រុមហ៊ុនឯកជនជប៉ុនមួយមានឈ្មោះថា ispace ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងតូក្យូ ហើយវានឹងត្រូវគ្រាប់រ៉ុក្កែត Falcon 9 របស់ក្រុមហ៊ុន SpaceX ពាំនាំចេញពីផ្ទៃផែនដី រួចទើបចល័តបន្តបន្តិចម្តងៗទៅចុះចតលើផ្ទៃព្រះចន្ទ។ Lander ដែលមានឈ្មោះថា Hakuto-R មួយគ្រឿងនេះ មានផ្ទុកនូវគ្រឿងយន្តចល័ត (Rover) មួយគ្រឿងរបស់ប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម (UAE) មានឈ្មោះថា Rashid ដើម្បីចល័ត និងស្រាវជ្រាវលើផ្ទៃព្រះចន្ទផ្ទាល់។
Rover កង់ ៤ Rashid នឹងធ្វើការចល័តលើផ្ទៃព្រះចន្ទ សម្រាប់រយៈពេល ១៤ថ្ងៃ ហើយនឹងថតរូបភាពទីតាំងសំខាន់ៗនៅក្នុងរណ្តៅ Atlas Crater ដែលស្ថិតនៅក្បែរប៉ូលខាងជើងនៃព្រះចន្ទ ដោយប្រើប្រាស់កាមេរ៉ាគុណភាពខ្ពស់របស់វា រួចបាញ់បញ្ជូនរូបទាំងនោះមកកាន់ភពផែនដីវិញ។ វាក៏មានបំពាក់ឧបករណ៍សំខាន់ៗផ្សេងទៀតជាប់ខ្លួនផងដែរ ដូចជា ឧបករណ៍ថត និងវាស់ស្ទង់កម្តៅ (thermal imager), ឧបករណ៍ផ្តិតរូបភាពលម្អិត (microscopic imager) និងឧបករណ៍ត្រួតពិនិត្យបន្ទុកអគ្គិសនីនៅលើផ្ទៃព្រះចន្ទផងដែរ។
គួរបញ្ជាក់់ថា បេសកកម្ម Hakuto-R ស្តុក Rover ឈ្មោះ Rashid នេះ នឹងទៅដល់ព្រះចន្ទនៅអំលុងខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ប្រសិនបើការបាញ់បង្ហោះនៅថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ (ម៉ោងនៅអាមេរិក) ចេញពីមូលដ្ឋាន Cape Canaveral រដ្ឋផ្លរីដា សហរដ្ឋអាមេរិកនោះ ប្រព្រឹត្តទៅតាមការគ្រោងទុក។
ទោះជាយ៉ាងណា គេនៅមិនទាន់ច្បាស់នៅឡើយទេថា Hakuto-R នឹងក្លាយជាបេសកកម្មឯកជនទី ១ ដែលនឹងចុះចតលើផ្ទៃព្រះចន្ទដោយជោគជ័យដែរឬក៏យ៉ាងណានោះ ព្រោះអង្គការ NASA ឯណោះវិញកំពុងគាំទ្រឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយឈ្មោះ Intuitive Machines បញ្ជូនយានប្រភេទ lander មួយគ្រឿងដែរទៅចុះចតលើផ្ទៃព្រះចន្ទនៅខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣។ អង្គការ NASA បានអះអាងថា សម្រាប់ពេលវេលាកៀកគ្នាបែបនេះ គេនៅមិនទាន់អាចសន្មត់ថា មួយណានឹងសម្រេចកិច្ចការបានមុននោះឡើយ៕
ប្រែសម្រួល៖ Cambo Space (ឥន្ទ វុត្ថា)
ប្រភព៖ SPACE (ថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២)