ភពពុធមិនឯកោ, យានជប៉ុន-អឺរ៉ុបទើបហោះកាត់ និងផ្តិតរូបភាព ដែលកំពុងបង្កការងឿងឆ្ងល់… (វីដេអូ)
(បរទេស)៖ កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤ យានអវកាស BepiColombo របស់ទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុន (JAXA) និងអឺរ៉ុប (ESA) បានហោះឆ្វែលរយៈពេល ២៣នាទី ព្រមទាំងបានផ្តិតរូបភាពដ៏ច្បាស់បំផុតកម្រមានពីលើផ្ទៃនៃតំបន់ជុំវិញប៉ូលខាងត្បូងរបស់ភពពុធ (Mercury) ដែលជាភពស្ថិតនៅលេខរៀងទី១បន្ទាប់ពីព្រះអាទិត្យ និងក៏ជាភពមានទំហំតូចជាងគេបំផុតក្នុងចំណោមភពផ្លូវការទាំង ៨ នៃប្រព័ន្ធរបស់យើងនេះផងដែរ។
ការហោះឆ្វែលភពពុធដោយ BepiColombo ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងរយៈចម្ងាយកៀកបំផុតមិនធ្លាប់មាន នោះគឺត្រឹមតែ ១៦៥km ប៉ុណ្ណោះពីផ្ទៃភពនោះ ហើយនៅក្នុងកំលុងពេលនោះ យានអវកាសដែលត្រូវបានបាញ់បញ្ជូនទៅភពផែនដីតាំងតែពីឆ្នាំ២០១៨មួយនេះបានប្រើប្រាស់កាមេរ៉ាពិសេស M-CAMs ទាំង ៣គ្រឿងនៅជាប់ខ្លួនវា ដើម្បីផ្តិតរូបភាពគុណភាពខ្ពស់មួយចំនួន។ ពេលយើងមើលឃើញរូបទាំងអស់មួយភ្លែត ក៏អាចច្រឡំថាជាព្រះចន្ទរបស់ផែនដីផងដែរ តែតាមការពិតទៅនោះគឺជាភពពុធ។
សម្រាប់រូបភាពថ្មីៗនៃផ្ទៃភពពុធ ក៏បង្ហាញឲ្យយើងឃើញនូវក្រហូង Vivaldi (ត្រូវបានដាក់ឈ្មោះតាម អ្នកនិពន្ធដ៏ល្បីនៅអ៊ីតាលីលោក Antonio Vivaldi និងក្រហូងទើបដាក់ឈ្មោះថ្មីមួយទៀតថា Stoddart (ត្រូវបានដាក់ឈ្មោះតាម អ្នកនិពន្ធនូវែលសេឡង់មួយរូបឈ្មោះ Margaret Olrog Stoddart)។ ក្រហូងទាំងពីរនេះ គឺស្ថិតនៅក្នុងបណ្តុំបាសាំង ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយការធ្លាក់នៃអាចម៍ផ្កាយ និងផ្កាយដុះកន្ទុយ ហើយវាក៏បង្ហាញពីភាពស្មុគស្មាញនៃការហូរកម្អែលភ្លើង លើផ្ទៃភពពុធកាលពីអតីតកាលផងដែរ។
បើតាមរូបភាពជាក់ស្តែង ដែលត្រូវបានថតកំលុងការហោះឆ្វែលដោយយាន BepiColombo ក្នុងរយៈចម្ងាយ ៣,៥០០km និងទៅកៀកបំផុត ១៦៥km នោះ គេឃើញតំបន់ប្រជុំក្រហូងលើផ្ទៃភពពុធនោះ ក៏មានក្រហូងកកើតពីលើក្រហូងផងដែរ (និយាយចំពោះក្រហូងធំ) ហើយក៏មានក្រហូងរាងរង្វង់ៗដូចចិញ្ចៀនមួយចំនួនទៀត នៅតម្រៀបជាជួរលើតំបន់ខ្ពង់រាប ពីចំហៀងក្រហូងធំៗនោះថែមទៀត។ ជុំវិញទិដ្ឋភាពបែបនេះ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រហាក់ពិបាកក្នុងការបកស្រាយបន្តិច តែយើងក៏នៅតែអាចស្វែងយល់បានខ្លះៗដែរ។ ទោះបីជាទី១ និងទី២ ត្រូវបានថតនៅទីទាំងផ្សេងពីគ្នាមែន តែមើលទៅគឺមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នា អំពីសណ្ឋានផ្ទៃភពនោះ។
ជុំវិញទិដ្ឋភាពបែបនេះ សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រភពមួយរូបឈ្មោះ David Rothery មកពីសាកលវិទ្យាល័យ Open នៃចក្រភពអង់គ្លេសបានពន្យល់ថា «អាង (បាសាំង ឬក្រហូងរាងរង្វង់មូលៗ) នានានៅលើតំបន់ខ្ពង់រាបនៃភពពុធ (ដូចក្នុងរូបភាព) នោះ គឺពិតជាគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ណាស់ ព្រោះរបៀបដែលពួកវាត្រូវបានបង្កើតឡើង រហូតមកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ននេះនៅតែជាអាថ៌កំបាំងនៅឡើយ។ តែយ៉ាងណា ក្រហូងរាងរង្វង់ៗលើតំបន់ខ្ពង់រាបបែបនោះត្រូវបានគេសន្មត់ថា អាចកកើតឡើងនៅពេលមានការប៉ះទង្គិចខ្លាំងក្លាណាមួយ ដែលអាចធ្វើឲ្យមានចលនាងើបឡើង និងផុងចុះទៅវិញនៃផ្ទៃត្រង់តំបន់នោះ ហើយសម្រាប់ជម្រៅរបស់ពួកវាវិញ ក៏យើងមិនទាន់បានដឹងច្បាស់លាស់នោះដែរ…»។
គួរបញ្ជាក់ថា យានអវកាស BepiColombo គឺជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្នារវាង ទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុន JAXA និងអឺរ៉ុប ESA ដែលត្រូវបានបញ្ជូនពីភពផែនដីកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយមានគោលដៅចម្បងក្នុងការសិក្សា អំពីភពពុធនោះតែម្តង។ យាន BepiColombo បានហោះឆ្វែលភពស្ថិតនៅលេខរៀងទី ១ នោះជាលើកដំបូងកាលពីថ្ងៃទី១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ ខណៈបេសកកម្មនេះបាននិងកំពុងសិក្សាស្វែងយល់អំពី សមាសធាតុផ្សំ, ទីតាំងភូមិសាស្ត្រ, បរិយាកាស, ស្រទាប់ម៉ាញេតូ និងប្រវត្តិរបស់ភពពុធ។
ទោះជាយ៉ាងណា យានមួយគ្រឿងនេះត្រឹមហោះឆ្វែល (Flyby) ភពពុធជារឿយៗសិនប៉ុណ្ណោះ ដោយសារតែកន្លងមកនេះ វាបានជួបបញ្ហាផ្នែកបច្ចេកទេសនៃម៉ាស៊ីនជំរុញល្បឿន (thruster) ដែលមិនអាចធ្វើការឲ្យពេញកម្លាំងបាន។ បើតាមផែនការថ្មី ESA និង JAXA គ្រោងបញ្ជាឲ្យ BepiColombo ជ្រៀតចូលគន្លងគោចរជុំវិញភពពុធនោះតែម្តង នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៦ (គម្រោងចាស់គឺខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥) ហើយបេសកកម្មស្នូលនឹងត្រូវធ្វើឡើងចាប់ពីនោះដល់ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៨ទើបបញ្ចប់៕
ប្រែសម្រួល៖ Cambo Space (ឥន្ទ វត្ថា)
ប្រភព៖ SPACE/ESA/JAXA (ថ្ងៃសុក្រ ទី០៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤)
