ទម្លាយអាថ៌កំបាំងធំមួយ កាលពីបេសកកម្ម Apollo ឡើងឋានព្រះច័ន្ទ នៅអំឡុងទសវត្សរ៍១៩៧០…
(អាមេរិក)៖ ជិតកន្លះសតវត្សរ៍មកហើយ ដែលអង្គការ NASA បានបញ្ជូនមនុស្សជាលើកដំបូង និងជាបន្តបន្ទាប់ឡើងទៅឋានព្រះច័ន្ទ ដោយកាលណោះរបកគំហើញ និងភាពអស្ចារ្យជាច្រើនបានកើតមានឡើង ប៉ុន្តែកាលពីពេលថ្មីៗនេះ អាថ៌កំបាំងថ្មីមួយទៀត ក៏ត្រូវបានបង្ហាញផងដែរ នោះគឺស្ថានភាពកម្តៅ នៅលើផ្ទៃព្រះច័ន្ទតែម្តង។ នេះបើតាមដកស្រង់ការផ្សាយពី Space.com នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៨។
អាថ៌កំបាំងដែលត្រូវបានទម្លាយនោះ គឺកាលពីអវកាសយានិក ឡើងទៅឋានព្រះច័ន្ទនៅទសវត្សរ៍ ១៩៧០ ពួកគេបានពើបប្រទះនឹងស្ថានភាពកម្តៅដ៏ចម្លែកមួយ។ វាបានកើតឡើងនៅពេលពួកគេដើរ និងបើកបរយានយន្តនៅលើផ្ទៃព្រះច័ន្ទ ទៅដកឧបករណ៍ស្រូបកម្តៅ ឬស្ទាបស្ទង់លំហូរកម្តៅ (heat-flow probes) ដែលត្រូវបានកប់នៅជិតនោះ ហើយក៏បានធ្វើសកម្មភាពដកយកឧបករណ៍នោះចេញពីទីតាំងដែលបានកប់ ពេលនោះស្រាប់ពួកគេបានឃើញ «កំនពណ៌ខ្មៅ» នៅក្រោមទីតាំងដែលបានកប់ឧបករណ៍ខាងលើនេះតែម្តង។
បើតាមការសិក្សាថ្មីៗនេះឲ្យដឹងថា ឧបករណ៍របស់ NASA ដែលត្រូវបានកប់ក្នុងដីរបស់ព្រះច័ន្ទនោះ គឺស្រូបកម្តៅបានច្រើនជាងផ្ទៃខាងលើរបស់ព្រះច័ន្ទទៅទៀត ដែលធ្វើឲ្យ បាតដីដែលត្រូវហ្នឹងឧបករណ៍ស្រូបកម្តៅ បានទទួលរងកម្តៅខ្លាំងជាង ស្រទាប់ដែលប៉ះនឹងពន្លឺអាទិត្យផ្ទាល់។
ជុំវិញបញ្ហានេះ សមាជិកនៃក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ ដែលកំពុងសិក្សាអំពីព្រះច័ន្ទបានឲ្យដឹងថា លទ្ធផលនេះមិនមែនត្រឹមតែជួយយើង ឲ្យដោះស្រាយចម្ងល់រាប់ទសវត្សរ៍ អំពីអាថ៌កំបាំងនៃស្ថានភាពកម្តៅនោះប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាមេរៀនថ្មីសម្រាប់យើង ឈានទៅរកការបង្កើតបេសកកម្មនានា ទៅកាន់ទីឋានផ្សេងៗទៀត នៅក្បែរនឹងភពផែនដីយើងផងដែរ។
អ្នកនិពន្ធ Seiichi Nagihara នៃសាកលវិទ្យាល័យបច្ចេកវិទ្យាមួយ ក្នុងរដ្ឋតិចសាស់ សហរដ្ឋអាមេរិក បានលើកឡើងយ៉ាងដូច្នេះថា «នៅក្នុងដំណើរការ នៃការបំពាក់ឧបករណ៍អ្វីមួយ អ្នកត្រូវតែធ្វើការសិក្សាឲ្យច្បាស់អំពីបរិស្ថាន នៃតំបន់ដែលអ្នកចង់បំពាក់ឧបករណ៍នោះ ទើបអ្នកអាចធ្វើការគណនា និងសិក្សាអំពីអ្វីផ្សេងទៀតបាន។ វាគឺជាសិក្សាមួយប្រភេទ ដែលអាចឲ្យយើងឈានទៅរកការបង្កើតឧបករណ៍ ដែលអាចធ្វើការពង្រាយជាអចិន្ត្រៃយ៍លើផ្ទៃព្រះច័ន្ទ នៅថ្ងៃណាមួយ»។
គួរបញ្ជាក់ថា ក្រុមអវកាសយានិក បានដាក់ពង្រាយឧបករណ៍ស្ទាបស្ទង់លំហូរកម្តៅ នៅអំឡុងពេលទៅបំពេញបេសកកម្ម Apollo ទី១៥ និង Apollo ទី១៧ កាលពីឆ្នាំ១៩៧១ និងឆ្នាំ១៩៧២។ វាមានប្រយោជន៍ក្នុងការសិក្សាអំពីស្ថានភាពនៃកំសួលកម្តៅ ដែលផ្លាស់ប្តូរពីផ្ទៃក្នុងនៃព្រះច័ន្ទ មកកាន់ស្រទាប់ខាងក្រៅ ហើយវានឹងអាចជួយឲ្យយើងធ្វើការសិក្សាអំពីរចនាសម្ព័ន្ធ និងសមាសធាតុផ្សំរបស់ព្រះច័ន្ទបាននៅថ្ងៃមុខផងដែរ។
សម្រាប់ឋានព្រះច័ន្ទវិញមានចម្ងាយខ្ទង់ ៣៨៤,០០០គីឡូម៉ែត្រពីផែនដី និងមានកម្លាំងទំនាញខ្សោយបំផុត។ ព្រះច័ន្ទគ្មានបរិយាកាសនោះទេ ហេតុដូច្នេះទើបរបស់វាទទួលរងកម្តៅ ដោយផ្ទាល់ទាំងស្រុងពីព្រះអាទិត្យតែម្តង។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានអះអាងថា ផ្ទៃព្រះច័ន្ទដែលនៅចំពោះមុខព្រះអាទិត្យ គឺមានកម្តៅរហូតដល់ទៅ ១០០អង្សាសេឯណោះ ហើយវាក៏ជាឧបសគ្គធំមួយ នៃការបំពេញបេសកកម្មផងដែរ៕