មានការភ្ញាក់ផ្អើលក្រោយរកឃើញ «ភ្នំភ្លើងដ៏ធំ» លាក់បាំងលើភពព្រះអង្គារ! (លទ្ធផលសិក្សាថ្មី)
(បរទេស)៖ ភពព្រះអង្គារ (Mars) នៅតែបន្តផ្តល់ភាពភ្ញាក់ផ្អើល ដល់ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៅលើភពផែនដីនេះ ខណៈលទ្ធផលសិក្សាថ្មីមួយបានបង្ហាញថា មាន «ភ្នំភ្លើងដ៏ធំ (giant volcano)» និងអ្វីដែលអាចជា «ស្រទាប់ទឹកកក (glacier ice sheet)» កំពុងលាក់ខ្លួនក្រោមតំបន់ចុងម្ខាងនៃជ្រលង Valles Marineris ដ៏វែងអន្លាយរបស់ភពក្រហមនោះ។
នេះគឺជាសេចក្តីប្រកាសដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលបំផុតប្រចាំខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ហើយភ្នំភ្លើងលាក់ខ្លួនខាងលើនេះ ស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ប្រជុំភ្នំភ្លើង Tharsis ដ៏ល្បីល្បាញ ដែលស្ថិតនៅក្បែរតំបន់អេក្វាទ័រភពអង្គារផងដែរ។ ដោយសារតែតំបន់មួយនោះមានភាពស្មុគស្មាញ និងពិបាកឲ្យគេវែកញែកនោះ ទើបក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានមើលរំលង តាំងតែពីបេសកកម្ម Mariner 9 របស់អង្គការ NASA បានផ្តិតរូបភាពលើទីនោះដំបូងកាលពីឆ្នាំ១៩៧១មកម្ល៉េះ។
![](https://cambospace-world.com/wp-content/uploads/2024/03/photo_2024-03-15_17-12-16.jpg)
យោងតាមវិទ្យាស្ថានសិក្សាស្រាវជ្រាវរកជីវិតនៅទីឋានដទៃ (SETI) នៃសហរដ្ឋអាមេរិក របកគំហើញថ្មីលើភពអង្គារខាងលើនេះ ត្រូវបានប្រកាសនៅក្នុងសន្និបាតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រភព និងព្រះចន្ទ (Lunar and Planetary Science Conference) លើកទី ៥៥ ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុង Woodlands រដ្ឋ Texas សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ (ម៉ោងនៅសហរដ្ឋអាមេរិក)។
លទ្ធផលដែលទទួលបានគឺពឹងផ្អែកលើទិន្នន័យពីបេសកកម្មយាន Mariner 9, យាន Viking 1 និង Viking 2, យាន Mars Global Surveyor (MGS), យាន Mars Odyssey និងយាន Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) របស់អង្គការ NASA ក៏ដូចជាយាន Mars Express របស់អង្គការអវកាសអឺរ៉ុប ESA ផងដែរ។
- ទីតាំងជាក់លាក់នៃភ្នំភ្លើងទើបរកឃើញថ្មីនេះ
បើគិតពីយាន Mariner 9 ដែលបានផ្តិតរូបភាពដំបូងលើតំបន់ខាងលើនេះ តាំងតែពីឆ្នាំ១៩៧១នោះ វាមានរយៈពេលជាង ៥០ឆ្នាំមកហើយ ទម្រាំតែក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ អាចវែករកឃើញភ្នំភ្លើងអាថ៌កំបាំងមួយនេះ។ វាស្ថិតនៅចន្លោះតំបន់មួយឈ្មោះ Noctis Labyrinthus (មានសណ្ឋានដូចសួនវង្វេង) និងចុងម្ខាងនៃជ្រលង Valles Marineris ដ៏វែងអន្លាយរបស់ភពអង្គារនោះ។
![](https://cambospace-world.com/wp-content/uploads/2024/03/photo_2024-03-15_17-11-58-1024x575.jpg)
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រស្គាល់តំបន់ខាងលើនេះច្បាស់ ព្រោះតែវាស្ថិតនៅក្នុងចង្កោមនៃភ្នំភ្លើងសំខាន់ៗចំនួន ៣ នោះគឺ Ascraeus Mons, Pavonis Mons និង Arsia Mons។ ទោះបីជាមានការបាក់ស្រុតខ្លាំងទៅហើយក្តី ក៏ភ្នំភ្លើងថ្មីនេះ ត្រូវបានគេគណនាថា មានអង្កត់ផ្ចិតយ៉ាងហោចណាស់ ៤៥០គីឡូម៉ែត្រ និងកម្ពស់ ៩,០២២ម៉ែត្រ។
អ្នកដឹកនាំការសិក្សានេះ ដែលមានឈ្មោះថា Pascal Lee មកពីវិទ្យាស្ថាន SETI បានលើកឡើងថា «ខណៈយើងកំពុងពិនិត្យមើលទីតាំងភូមិសាស្ត្រនៃតំបន់មួយ ដែលយើងបានរកឃើញសំណល់នៃផ្ទាំងទឹកកក កាលពីឆ្នាំមុន (២០២៣) នោះ យើងក៏ផ្ទុះអារម្មណ៍ភ្លាម ព្រោះនៅក្រោមនោះគឺជាភ្នំភ្លើងដ៏ធំ និងបានបាត់ស្រុតទៅយ៉ាងជ្រៅ…»។
- ក្តីសង្ឃឹមនៃការស្វែងរកដាននៃជីវិត
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់វិទ្យាស្ថាន SETI បានគូសបញ្ជាក់ថា «ការរកឃើញថ្មីនេះ ជាការចង្អុលទៅរកកន្លែងថ្មីដ៏គួរឱ្យរំភើប ដើម្បីឲ្យយើងស្វែងរកតំរុយនៃជីវិត និងជាគោលដៅប្រកបដោយសក្តានុពល សម្រាប់បេសកកម្មដោយគ្រឿងយន្ត និងមនុស្សនៅទីនោះនាពេលអនាគត…»។
ក្រុមជំនាញ SETI បានពន្យល់ទៀតថា ជាធម្មតាតំបន់នៅស្របបណ្តោយខ្សែអេក្វាទ័រ នៃភពអង្គារនោះ ត្រូវបានគេជឿជាក់ថា ពោពេញដោយកំណប់រ៉ែជាច្រើនប្រភេទ ដែលអាចនឹងប្រាប់យើងឲ្យដឹង អំពីអតីតកាលដ៏យូរលង់របស់ភពក្រហមនោះ។ SETI បានសង្កត់ធ្ងន់ថា «ការគិតទៅដល់ភ្នំភ្លើងណាមួយ ដែលបានចូលរួមក្នុងការបង្កើត ឲ្យមានរ៉ែទាំងអស់នេះ កន្លងមកគឺស្ថិតក្នុងសង្ស័យប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះវាប្រាកដជារឿងដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលណាស់ ដែលយើងពិតជាបានរកឃើញភ្នំភ្លើងដ៏ធំមួយនៅទីនោះមែន»។
![](https://cambospace-world.com/wp-content/uploads/2024/03/photo_2024-03-15_17-11-57-1024x649.jpg)
យោងតាមទិន្នន័យពីបេសកកម្មរបស់ NASA និង ESA គេអាចបែងចែកតំបន់ភ្នំភ្លើង ដែលត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថា Noctis Volcano នោះជា២គឺ៖ តំបន់ក្នុង (Inner Zone) ដែលស្ថិតនៅក្នុងរង្វង់ ២៥០km ពីចំណុចកណ្តាល និងតំបន់ក្រៅ (Outer Zone) ដែលស្ថិតក្នុងរង្វង់ ៤៥០Km ពីចំណុចកណ្តាល។
- អាថ៌កំបាំងនៅតែមាន
ទោះបីជាក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអះអាងថា តំបន់ដែលមានអង្កត់ផ្ចិតរហូតដល់ទៅ ៤៥០គីឡូម៉ែត្រនោះ ជាភ្នំភ្លើងយក្សក៏ពិតមែន តែគេមិនទាន់អាចសន្មត់ថា វាជាភ្នំភ្លើងស្លាប់ឬមួយក៏អាចបញ្ចេញសកម្មភាពឡើងវិញនោះឡើយ។
![](https://cambospace-world.com/wp-content/uploads/2024/03/photo_2024-03-15_17-12-06-1024x576.jpg)
សម្រាប់ក្តីចម្ងល់ធំមួយទៀតនោះ គឺតំបន់ភ្នំភ្លើងនេះស្ថិតនៅទីតាំងដែលមាន បរិយាកាស និងកម្តៅសមរម្យ ដោយកាលពីអតីតកាល តំបន់អាចធ្លាប់មានការផ្សាភ្ជាប់គ្នារវាងទឹករាវ និងទឹកកក ហើយបរិស្ថានបែបនេះ ក៏អាចឲ្យជីវិតនានាកកើតឡើងផងដែរ, ហេតុដូច្នេះបេសកកម្មរុករកដាននៃជីវិត លើភពអង្គារទៅថ្ងៃមុខ គួរតែមានការគាំទ្រឲ្យលើកយកតំបន់ភ្នំភ្លើង Noctis នោះជាអាទិភាព៕
ប្រែសម្រួល៖ ឥន្ទ វុត្ថា (រក្សាសិទ្ធិនៃការបកប្រែ៖ Cambo Space)
ប្រភព៖ SPACE/NASA/ESA/SETI (ថ្ងៃសុក្រ ទី១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤)
![480×240 Banner](https://cambospace-world.com/wp-content/uploads/2024/02/cambo-space-donate-1.png)