ផ្កាយភ្លោះ៣ដ៏ស្មុគស្មាញ មានភព១ស្ថិតក្នុងនោះ! តេឡេស្កូប VLT ថតរូបភាពដោយផ្ទាល់ (មានវីដេអូ)
(បរទេស)៖ តេឡេស្កូប VLT (The Very Large Telescope) របស់អង្គការអឺរ៉ុប ESO ដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសឈីលី (Chile) បានធ្វើការផ្តិតរូបភាពដោយផ្ទាល់ ចំពោះភពយក្ស ១ ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្កាយភ្លោះ ៣ ដ៏ស្មុគស្មាញ និងមានចម្ងាយខ្ទង់ ៤៨០ឆ្នាំពន្លឺពីភពផែនដី (១ឆ្នាំពន្លឺ = ៩.៤៦ទ្រីលានគីឡូម៉ែត្រ)។
Exoplanet (ភពនៅប្រព័ន្ធផ្កាយដទៃ) ខាងលើនេះ មានម៉ាស់ស្មើនឹង ១៥ដង នៃម៉ាសរបស់ភពព្រហស្បតិ៍ (Jupiter) យើង ហើយភពយក្សនេះគោចរជុំវិញផ្កាយតូចមួយ ដែលផ្កាយតូចនេះគោចរជុំវិញផ្កាយធំមួយ។ នៅក្នុងគន្លងគោចរជុំវិញផ្កាយធំនោះក៏មាន ផ្កាយតូចពណ៌ត្នោត (brown dwarf) ឬយើងអាចហៅថា ផ្កាយបរាជ័យ (failed star) ផងដែរ។ (លោកអ្នកអាចស្វែងយល់បន្ថែម តាមរយៈរូបភាពខាងក្រោមនេះ)
ប្រព័ន្ធផ្កាយភ្លោះខាងលើនេះមានឈ្មោះថា HIP 81208 ហើយវាត្រូវបានក្រុមតារាវិទូរកឃើញ និងតាមដានជាយូរមកហើយ ប៉ុន្តែការរកឃើញភព Exoplanet មួយ គោចរជុំវិញផ្កាយតូច ១ ទៀត ដែលកំពុងគោចរជុំវិញផ្កាយធំបែបនោះ ពិតជាធ្វើឲ្យក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង។
ភពដែលទើបត្រូវបានរកឃើញថ្មី ឬយើងអាចហៅថា HIP 81208 Cb មួយនេះ មានម៉ាស់ និងទំហំធំណាស់ បើធៀបនឹងភពទូទៅ ដូច្នេះយើងអាចហៅវាថា «brown dwarf» ឬផ្កាយតូចពណ៌ត្នោតបាន គ្រាន់តែបើយើងហៅបែបនេះ HIP 81208 ក៏នឹងប្រែទៅជាប្រព័ន្ធផ្កាយភ្លោះ ៤ វិញដែរ។ ការសម្លឹងមើលដោយផ្ទាល់ចំពោះប្រព័ន្ធនេះ នឹងជួយឲ្យក្រុមតារាវិទូយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់ អំពីប្រព័ន្ធផ្កាយបែបស្មុគស្មាញជាច្រើនទៀត ដែលពួកគេកំពុងអង្កេត និងសិក្សាផងដែរ។
គួរបញ្ជាក់ថា ជំពូក Brown Dwarf ឬផ្កាយបរាជ័យនេះ ត្រូវបានរកឃើញកាន់តែច្រើន នៅក្នុងកាឡាក់ស៊ី Milky Way យើង ហើយវាពិតណាស់ត្រូវបានចាត់បញ្ចូលជា ប្រភេទនៃវត្ថុអវកាសថ្មីខុសពីផ្កាយ និងភព។ បើនិយាយឲ្យងាយយល់ Brown Dwarf មានម៉ាស់ និងមាឌតូចពេក ដែលមិនអាចឲ្យវាបង្កើតប្រតិកម្មនុយក្លេអ៊ែរគ្រប់គ្រាន់ នៅក្នុងស្នូល ដើម្បីវិវត្តខ្លួនទៅជាផ្កាយ (Star) ពេញលេញបាន ប៉ុន្តែទំហំរបស់វានៅតែធំជ្រុលពេក ដែលមិនអាចត្រូវចាត់ទុកជាភព (Planet)។ ដូច្នេះវាត្រូវស្ថិតនៅចន្លោះរវាងភាពជាផ្កាយ និងភពនោះឯង៕
ប្រែសម្រួល៖ Cambo Space (ឥន្ទ វុត្ថា)
ប្រភព៖ SPACE/ESO (ថ្ងៃអង្គារ ទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣)
