តោះៗ! មកស្គាល់ «ប្រព័ន្ធផ្កាយទាំង ០៧ ដែលស្ថិតនៅក្បែរផែនដីយើងជាងគេ» និងគិតចម្ងាយជាឆ្នាំពន្លឺ…
(ភ្នំពេញ)៖ ឃើញផ្កាយព្រិចៗនៅលើមេឃ លោកអ្នកពិតជាពិបាកស្មានថា មួយណានៅជិតយើងជាងគេណាស់ ដោយពេលខ្លះយើងគិតថា ផ្កាយដែលបញ្ចេញពន្លឺខ្លាំង ហើយធំពិតជានៅជិតជាងគេ ហើយ ប៉ុន្តែវាមិនប្រាកដថាត្រឹមត្រូវនោះទេ។ ផ្កាយមានពន្លឺរាប់ឆ្នាំពន្លឺពីផែនដី ដូច្នេះពន្លឺរបស់វា នឹងមិនអាចថេរ ដូចជាភពសុក្រ អង្គារ ពុធ សៅរ៍ និងព្រហស្បតិ៍ ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យជាមួយផែនដីយើងនោះឡើយ។
ខាងក្រោមនេះជាប្រព័ន្ធផ្កាយទាំង ០៧ ដែលស្ថិតនៅក្បែរផែនដីយើងជាងគេ ដោយគិតចម្ងាយជាឆ្នាំពន្លឺ (មួយឆ្នាំស្មើនឹង ៩.៤៦១ពាន់ពាន់លានគីឡូម៉ែត្រ) ដោយយើងនឹងបញ្ជាក់អំពី ទំហំផ្កាយនោះ ធៀបនឹងទំហំព្រះអាទិត្យរបស់យើង ព្រមទាំងភពគោចរជុំវិញពួកវាផងដែរ៖
១. Alpha Centauri (អាល់ហ្វា សេថារី)៖ ចម្ងាយពិតប្រាកដរបស់វាពីផែនដីយើង គឺ ៤.៣៧ឆ្នាំពន្លឺ។ វាជាប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យធំៗចំនួនពីរ ដែល Alpha Centauri A មានទំហំធំជាង ព្រះអាទិត្យយើងបន្តិច, Alpha Centauri B តូចជាងព្រះអាទិត្យយើងបន្តិច និង Proxima Centuari គឺជាផ្កាយតូចទំហំធំជាងភពព្រហស្បតិ៍បន្តិច ដែលស្ថិតក្នុងចង្កោមផ្កាយទាំងពីរនេះ (ពេលខ្លះយើងអាចហៅថា ប្រព័ន្ធផ្កាយមានព្រះអាទិត្យបី)។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ មិនទាន់បានរកឃើញភពណាមួយ នៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្កាយ Alpha Centauri នេះឡើយ។
២. Barnard’s Star (ប្រព័ន្ធផ្កាយ បារណាដ)៖ ផ្កាយនេះមានទំហំធំជាងភពព្រហស្បតិ៍របស់យើងបន្តិច (តែមានពន្លឺក្រហមជាងព្រះអាទិត្យយើង)។ វាមានភពចំនួនបីគោចរជុំវិញវា គឺ Barnard B, C និង D។ ផ្កាយនេះមានចម្ងាយជិត ៦ឆ្នាំពន្លឺពីផែនដី ដោយអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអះអាងថា វាទំនងជាមិនមានជីវិតកើតកើតឡើង នៅទីនោះបានឡើយ ដោយសារតែភពបីដែលគោចរជុំវិញវា សុទ្ធស្ថិតនៅក្នុងគន្លង ដែលមិនអាចឲ្យជីវិតកើតមានបាន ហើយពីរក្នុងចំណោមនោះ មានទំហំប៉ុនភពព្រហស្បតិ៍របស់យើង។
៣. Wolf 359 (ប្រព័ន្ធផ្កាយ វូហ្វ ៣៥៩)៖ ជាប្រព័ន្ធដែលស្ថិតនៅចម្ងាយ ៧.៧៨ឆ្នាំពន្លឺ ពីភពផែនដីយើង ដែលមានទំហំស្មើនឹងភពព្រហស្បតិ៍គុណនឹងបី។ ផ្កាយតូចនេះ មានភពតូចៗពីរគោចរនៅជិតវាខ្លាំង ដែលមិនបាច់ឆ្ងល់នោះទេថា គ្មានជីវិតកើតឡើងនៅទីនោះបានឡើយ ហេតុដូច្នេះទើបអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ មិនបានចាប់អារម្មណ៍ទៅស្រាវជ្រាវវា។
៤. Lalande 21185 (ប្រព័ន្ធផ្កាយ ឡាឡេនដេ ២១១៨៥)៖ មានចម្ងាយ ៨.៣ឆ្នាំពន្លឺពីព្រះអាទិត្យរបស់យើង។ Lalande 21185 មានទំហំធំជាងព្រះអាទិត្យយើង ០.៥ដង និងពន្លឺភ្លឺជាង ០.៤ដង ហើយផ្កាយនេះ មានភពស្រដៀងនឹងភពព្រហស្បតិ៍ចំនួន ០២ គោចរជុំវិញវា ដែលជាសញ្ញាបញ្ជាក់ថា ពុំអាចមានជីវិតកើតឡើងនៅទីនោះឡើយ។
៥. Sirius (ប្រព័ន្ធផ្កាយ សាយរើស)៖ ជាប្រព័ន្ធផ្កាយដែលមានចម្ងាយ ៨.៥៨ឆ្នាំពន្លឺពីផែនដី។ ប្រព័ន្ធផ្កាយនេះ គឺពិតជាចម្លែក ដោយមានផ្កាយស្លាប់ (Sirius C) នៅចំកណ្តាល ដែលគោចរដោយភពមួយមានឈ្មោះថា Xylanthia និងផ្កាយមួយធំជាងគេមានឈ្មោះ Sirius A (ធំជាងព្រះអាទិត្យយើងជាង ០២ ដង) ព្រមទាំងផ្កាយមួយទៀតទំហំមធ្យម (Sirius B មានភពតូចមួយគោចរជុំវិញ) ស្ថិតនៅគោចរទាំងចង្កោមនៅជុំវិញផ្កាយស្លាប់ Sirius C នោះតែម្តង។ ពិតជាពិបាកពណ៌នាណាស់ ប៉ុន្តែបងប្អូននឹងយល់ពេលបានឃើញរូបភាពខាងក្រោម។
៦. Luyten 726-8 (ប្រព័ន្ធផ្កាយលុយធិន ៧២៧-៨)៖ ជាប្រព័ន្ធដែលស្ថិតនៅចម្ងាយ ៨.៧៣ឆ្នាំពន្លឺ ពីភពផែនដី។ វាជាប្រព័ន្ធផ្កាយភ្លោះ ដែលផ្កាយមួយតូចមានពន្លឺពណ៌ស និងមួយទៀតធំមានពណ៌ក្រហម។ គេបានរកឃើញភពពីរ ដែលមានទំហំសុទ្ធតែធំជាងភពព្រហស្បតិ៍ គោចរជុំវិញប្រព័ន្ធផ្កាយភ្លោះនេះ។ សម្រាប់ផ្កាយធំក្រហម របស់ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យនេះ មានទំហំតូចជាព្រះអាទិត្យយើងតែបន្តិចប៉ុណ្ណោះ។
៧. Ross 154 (ប្រព័ន្ធផ្កាយរ៉ូសស៍ ១៥៤)៖ ជាប្រព័ន្ធផ្កាយដែលស្ថិតនៅចម្ងាយ ៩.៦៨ឆ្នាំពន្លឺពីភពផែនដីយើង ហើយទំហំក៏ប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងព្រះអាទិត្យយើងផងដែរ ប៉ុន្តែផ្កាយនេះមានពន្លឺស្រទន់ជាង។ NASA កំពុងតែធ្វើការអង្កេតភពមួយ ដែលមានទំហំធំជាងផែនដីយើងបីដង ដែលកំពុងគោចរចម្ងាយ ៣០០លានគីឡូម៉ែត្រពី Ross 154 ប៉ុន្តែមិនទាន់អាចបញ្ជាក់ថា វាមានជីវិតកើតឡើងនោះឡើយ៕
ប្រភព៖ Wikipedia
