៥២ឆ្នាំមុន សូវៀតបានចាប់ផ្តើមបេសកកម្ម «Zond» ទៅកាន់ព្រះចន្ទ ហើយក៏ជាលើកចុងក្រោយដែរ…
(ម៉ូស្គូ)៖ នៅថ្ងៃទី ២០ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៧០ អតីតសហភាពសូវៀត បានបាញ់បង្ហោះយានអាវកាសឈ្មោះថា Zond 8 ទៅកាន់ព្រះចន្ទ។ តែនេះក៏ជាបេសកកម្មចុងក្រោយ នៅក្នុងគម្រោងរបស់កម្មវិធី Zond ផងដែរ។
បន្ទាប់ពីបេសកកម្ម Zond ចំនួន ៣ ជំនាន់ដំបូង បានសិក្សា និងរុករកភពសុក្រ (Venus) និងភពអង្គារ (Mars) មក, បេសកកម្មបន្ទាប់គឺជា បេសកកម្មដំណើរជារង្វង់ (Circumlunar) ដែលបានហោះឆ្វែលជុំវិញព្រះចន្ទ មុនពេលត្រឡប់មកកាន់ភពផែនដីវិញ។ បើទោះបីជាមិនមាននាវិក នៅលើយានអាវកាសក៏ដោយ ក៏យានអវកាស Zond ត្រូវបានរចនាឡើង ដោយប្រៀបបានមានអវកាសយានិកកំពុងបញ្ជាផ្ទាល់ផងដែរ (ដោយកាលណោះមិនទាន់មានប្រព័ន្ធ AI នៅឡើយទេ)។
បេសកកម្ម Zond នេះគឺជាការហោះហើរសាកល្បង សម្រាប់ជាផែនការរបស់សហភាពសូវៀតកាលណោះ ក្នុងការត្រៀមបញ្ជូនអវកាសយានិក ទៅជាន់ដីឋានព្រះចន្ទ។ ប៉ុន្តែជាអកុសល ផែនការសម្រាប់ការហោះហើរបញ្ជូនក្រុមអវកាសយានិក មិនដែលបានសម្រេចនោះទេ ដោយសារការខ្វះខាតផ្នែកបច្ចេកទេសជាច្រើន និងសហរដ្ឋអាមេរិកបាន បានសម្រេចកិច្ចការនេះមុនបាត់ទៅហើយ។
បេសកកម្ម Zond ជំនាន់ ៨ ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាភាពជោគជ័យដ៏ធំមួយ បើទោះបីជាប្រព័ន្ធដំណើរការរបស់យាននេះ មានភាពខុសប្រក្រតីខ្លះ នៅក្នុងគន្លងគោចរត្រឡប់មកកាន់ផែនដីវិញក៏ដោយ។ យានអវកាសនេះ នៅតែបានជំនះវិលត្រឡប់មកផែនដីវិញ ដោយសុវត្ថិភាព ដោយការទម្លាក់ខ្លួនក្នុងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ប្រមាណមួយសប្តាហ៍ បន្ទាប់ពីការបាញ់បង្ហោះ៕
ប្រែសម្រួល៖ សេន ចាន់ប៉ូរ៉ុង (រក្សាសិទ្ធិដោយ Cambo Space)
ប្រភព៖ SPACE (ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២)
