(១ឧសភា១៩៤៩)៖ ព្រះចន្ទទី២ របស់ភពណិបទូន (Neptune) ត្រូវបានរកឃើញ!
(បរទេស)៖ បច្ចុប្បន្ននេះ ណិបទូន (Neptune) ដែលស្ថិតនៅចុងគេនៃប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ មានព្រះចន្ទសរុបចំនួន ១៤ នៅគោចរជុំវិញខ្លួនភពឧស្ម័នយក្សនេះ ហើយប្រសិនបើយើងរំលឹកទៅដល់ថ្ងៃទី១ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៤៩ នោះគឺជាពេលដែលព្រះចន្ទទី ២ ទើបត្រូវបានរកឃើញប៉ុណ្ណោះ ដោយវាមានមុខកាត់ប្រមាណ ៣៤០គីឡូម៉ែត្រ និងគោចរក្នុងរយៈចម្ងាយ ៥.៥លានគីឡូម៉ែត្រពីភពលេខរៀងទី ៨ មួយនេះ។
ព្រះចន្ទទី ២ របស់ណិបទូនកាលណោះ ត្រូវបានតារាវិទូជនជាតិហូឡង់ឈ្មោះ Gerard Kuiper ជាអ្នករកឃើញ និងផ្តល់ឈ្មោះឲ្យថាព្រះចន្ទ នីរាដ (Nereid)។ កន្លងមក ៤០ឆ្នាំ គឺនៅឆ្នាំ ១៩៨៩ បេសកកម្មយានអវកាស Voyager 2 របស់អង្គការ NASA ក៏បានទៅអង្កេតមើល ព្រះចន្ទនោះពីចម្ងាយផងដែរ។ សម្រាប់ព្រះចន្ទទី ១ និងធំជាងគេរបស់ណិបទូន គឺមានឈ្មោះថា ត្រាយតុន (Triton) ត្រូវបានរកឃើញកាលពីឆ្នាំ ១៨៤៦ ជាមួយនឹងមុខកាត់ជាង ២,៧០០គីឡូម៉ែត្រ (ធៀបនឹងព្រះចន្ទរបស់ផែនដីដែលមានមុខកាត់ជាង ៣,៣៧០គីឡូម៉ែត្រ)។
ក្រោយពីការរកឃើញ Nereid ក្រុមតារាវិទូក៏ទំនងជាបានរកឃើញព្រះចន្ទទី ៣ ទៀតរបស់ណិបទូនផងដែរ ប៉ុន្តែវាមិនត្រូវបានបញ្ជាក់ជាផ្លូវការនោះឡើយ រហូតដល់បេសកកម្ម Voyager 2 ទៅដល់ទើបអាចបញ្ជាក់បាន។ តារាវិទូ Gerard Kuiper បានប្រើប្រាស់តេឡេស្កូបចំណាំងផ្លាតមានទំហំប្រមាណ ៨២អ៊ីញ ស្ថិតនៅមន្ទីរអង្កេតតារា McDonald Observatory រដ្ឋតិចសាស់ សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីស្វែងរកឃើញព្រះចន្ទ Nereid ហើយឈ្មោះនេះត្រូវបានដាក់តាមតួអង្គមួយនៅក្នុងទេវកថាក្រិក។
គួរបញ្ជាក់ថា ភពណិបទូនត្រូវបានផ្តល់រហស្សនាមឲ្យថា អាទិទេពសមុទ្រ របស់រ៉ូមុំាង ហេតុដូច្នេះការដាក់ឈ្មោះឲ្យព្រះចន្ទ Neptune ទៅតាមទេវកថាក្រិក គឺជាភាពស្មុគស្មាញរបស់លោក Kuiper នៅគ្រានោះ។ មួយវិញទៀត ទោះបីជាកន្លងផុតរាប់ទសវត្សរ៍ពិតមែន ក៏រូបរាងពិតប្រាកដរបស់ Nereid មិនត្រូវបានគេដឹងច្បាស់នោះដែរ ខណៈ Voyager 2 កាលពីឆ្នាំ១៩៨៩ បានថតវាពីរយៈចម្ងាយខ្ទង់ ៥លានគីឡូម៉ែត្រ ដែលនាំឲ្យគេពិបាកស្មានពីរូបរាងពិតណាស់ព្រោះរូបភាពព្រាលខ្លាំងពេក៕
ប្រែសម្រួល៖ Cambo Space (យ៉ាងកូ ម៉ាកូស)
ប្រភព៖ SPACE (ថ្ងៃចន្ទ ទី០១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣)
